Katalysator vervangen - Hoe? Wanneer? En wat kost het?

De meest gangbare 3-wegkatalysator bevindt zich meestal achter het uitlaatspruitstuk en is verantwoordelijk voor de chemische omzetting van de verontreinigende stoffen in het uitlaatgas. De katalysator heeft zijn naam te danken aan de edelmetalen die deze “reinigingswerkzaamheden” mogelijk maken. Het onderdeel zelf slijt dus niet en is onder ideale omstandigheden eeuwig houdbaar. Het wordt een 3-wegkatalysator genoemd omdat het stikstofoxiden, koolmonoxide en onverbrande koolwaterstoffen omzet. Dit levert stikstof, water en kooldioxide op. Deze wordt via de lambdasondes en de regeleenheid voor de mengselvorming aangestuurd, omdat een katalysator zeer specifieke omstandigheden nodig heeft om efficiënt te kunnen werken.

Opbouw en werking katalysator 

Een katalysator bestaat uit een honingraatvorm waarop edelmetaallagen zoals rhodium, palladium en platina zijn aangebracht. Het grote oppervlak van de vele kleine wanden zorgt ervoor dat de schadelijke gassen daadwerkelijk reageren bij relatief hoge temperaturen. De koolmonoxide en koolwaterstoffen worden geoxideerd en de stikstofoxiden worden gereduceerd. Deze drie reacties vinden parallel plaats, maar alleen onder de voorwaarde dat er een stoichiometrische brandstofverhouding van λ = 1 aanwezig is, d.w.z. dat de brandstofmassa en de luchtmassa zodanig op elkaar zijn afgestemd dat volledige verbranding mogelijk is. Met andere woorden, er is 14,7 kg lucht nodig om 1 kg benzine te verbranden. Voor diesel is de waarde 14,5 kg. Een tekort aan zuurstof zou de oxidatie in de katalysator belemmeren en een teveel aan zuurstof zou de reductie belemmeren. Het juiste verbrandingsmengsel is dus wat katalysator optimaliseert.

Waarom katalysator vervangen?

In principe zijn er vier redenen waarom je de katalysator moet vervangen. Ten eerste kan er mechanische schade ontstaan. Daarnaast kan bijvoorbeeld het honingraatlichaam niet meer stevig in zijn behuizing worden ondersteund door de hoge temperatuur wol. Dit resulteert in gekletter of gerammel, waarna de edelmetaallaag na verloop van tijd los komt. Dergelijke problemen kunnen zich voordoen als bijvoorbeeld de motorsteunen niet meer flexibel zijn, waardoor het uitlaatsysteem in z’n geheel gaat trillen. Afgezien daarvan komt vanwege de uitlaatgasdruk de laag edelmetalen in de loop van de tijd ook zonder defect los.

De katalysator krijgt te maken met flinke temperaturen en temperatuurverschillen. Hoewel het uitlaat onderdeel tegen hoge temperaturen bestand moet kunnen zijn,, kunnen defecte injectoren en veranderingen in de set-up door bijvoorbeeld een verkeerde chiptuning ervoor zorgen dat de temperatuur van het uitlaatgas zo sterk stijgt dat de katalysator letterlijk opbrandt. 

Roestschade door corrosie is daarentegen een relatief veel voorkomend probleem, omdat de katalysator, zoals alle onderdelen van een uitlaat, zich aan de onderzijde van de auto bevindt. Het wordt dus blootgesteld aan de elementen, maar ook strooizout, stenen komen in aanraking met de katalysator, waardoor deze na verloop van tijd beschadigd raken kan. .

Looptijd katalysator

Ondanks (of dankzij) de zware belasting hoeven katalysatoren zelden vervangen te worden. Meestal hebben ze in totaal meer dan 100.000 kilometer afgelegd voordat symptomen zich voordoen die bestuurders zich meestal niet eens realiseren. De problemen komen natuurlijk aan het licht tijdens de APK of vooraf misschien door een tweede lambdasonde, die de functie van de katalysator als besturingssensor bewaakt. Om deze eenvoudige reden moet men ook voorzichtig zijn met eventuele foutmeldingen, omdat hier ook de lambdasonde ook defect kan zijn.

Katalysator repareren of vervangen?

In tegenstelling tot bijvoorbeeld het roetfilter kan een katalysator niet worden gerepareerd. Als de katalysator beschadigd is moet hij worden vervangen. Vervanging is immers geen kinderspel en een taak voor een gecertificeerde werkplaats. Eerst wordt de auto op de brug gezet gebracht om de katalysator uit het uitlaatsysteem te kunnen halen. Hiervoor worden ofwel de klemmen verwijderd, ofwel wordt het onderdeel uitgesneden met een cut-off slijper. Het nieuwe deel wordt dan gasdicht gemaakt met de juiste pijpverbindingen. De rubberen lagers kunnen bij deze gelegenheid ook worden vervangen.

Katalysator vervangen kosten

De kosten van een katalysator bestaan uit het onderdeel, het montagemateriaal en de werktijd. Hou rekening met kosten van tussen de €200,- en €500,- euro en met ongeveer 2-3 uur tijd in de werkplaats, afhankelijk van het type auto natuurlijk. Afhankelijk van het model is ook meer dan 1000 euro voor het vervangen van de katalysator mogelijk. Als het om het merk katalysatoren gaat, biedt Carpardoo allerlei A-merken aan zoals bijvoorbeeld Walker en LRT. Katalysatoren van merkfabrikanten zoals Walker of Eberspächer laten op het gebied van kwaliteit en betrouwbaarheid niets te wensen over. Daarnaast hebben we natuurlijk onze eigen Super Deals katalysatoren. Deze zijn door de regel een stuk goedkoper, met dezelfde kwaliteitseisen als de A-merken. 

Katalysator gestolen 

Helaas komt het tegenwoordig vaak voor dat de katalysator gestolen wordt, vanwege de waarde van het edelmetaal in dit onderdeel. Met name de Toyota Prius - waar de katalysator relatief makkelijk te bereiken is - zijn hiervan veelvuldig het slachtoffer. Autobestuurders schrikken zich daarnaast een ongeluk bij het starten van de motor, waar een flink kabaal uit komt. Hoe treurig het ook is - toch kun je bij Carpardoo terecht voor kwalitatief goede katalysatoren voor extreem lage prijzen. 

Carpardoo - katalysator kopen 

Bij Carpardoo verkopen we betrouwbare auto-onderdelen online - met als doel om jouw auto-onderhoudskosten te verminderen. Carpardoo is onderdeel van kfzteile24 GmbH, de Duitse marktleider in de verkoop van auto-onderdelen en accessoires. Met 100 dagen gratis retour, 2 jaar standaard garantie en een Nederlandse klantenservice zetten we sinds 2018 voet op Nederlandse bodem met een internationale merknaam. Wil je meer weten? We reageren per e-mail doorgaans binnen 24 uur op info@carpardoo.nl