Automatische transmissies – moderne autotechnologie

• Introductie
• Wat gebeurt er als de koppeling ingetrapt wordt?
• Hoe werkt een automatische transmissie?
• Voordelen van de automatische transmissie
• Waar staat PRND voor?
• Welke problemen kunnen zich voordoen
• Waarop moet je als je weggesleept wordt?

Al tijdens de rijlessen wordt veel belang gehecht aan bewust en vroeg schakelen; het brandstofverbruik kan immers worden verminderd door de juiste versnelling te kiezen. Een laag motortoerental maakt de auto ook stiller en minimaliseert verschillende slijtageprocessen in de motor. Ook de temperatuur van de motor wordt lager gehouden en oververhitting vermeden. Indien de auto echter zo snel mogelijk moet accelereren, bijvoorbeeld tijdens het inhalen, dan moet het gaspedaal diep ingedrukt worden binnen een bepaalde versnelling voordat er pas laat geschakeld wordt. Het vergt enige oefening om de afweging te kunnen maken wanneer er moet worden geschakeld, en beginners kunnen de toerenteller gebruiken ter oriëntatie. Ervaren automobilisten daarentegen vertrouwen meestal op hun gehoor.

Naast de manuele versnellingsbak worden echter ook voertuigen met een automatische versnellingsbak steeds populairder. De eerste modellen werden in het begin van de jaren zestig door Mercedes op de markt gebracht. Sindsdien roepen "automatische versnellingen" beelden op van comfortabel en hoogwaardig rijden. Ondertussen worden veel voertuigmodellen met zowel een handmatige als een automatische versnellingsbak aangeboden.

Wat gebeurt er als de koppeling ingetrapt wordt?

In tegenstelling tot het rijden met een automatische versnellingsbak dien je bij handmatig schakelen de wrijvingsverbinding tussen de motor en de versnelling te onderbreken door het koppelingspedaal in te drukken. De drukplaat wordt van de koppelingsplaat verwijderd, die nu niet meer tegen het vliegwiel wordt gedrukt. Deze is vast verbonden met de krukas. Deze wrijvingsloskoppeling is noodzakelijk om de versnellingsbak te kunnen laten schakelen; de versnellingsbak kan op z'n beurt weer worden voorgesteld als een complexe verzameling van verschillende tandwielen. Het is belangrijk om er altijd op te letten dat de koppeling volledig is ingedrukt. Als dit niet gebeurt, kunnen onderdelen in de versnellingsbak beschadigd raken. Nadat je de koppeling ontkoppeld hebt, neem je ook gas weg. Indien je de pedalen andersom indrukt – dus eerst het gas loslaat en dan pas de koppeling – remt de motor af en schokt het voertuig. Als je echter na het indrukken van de koppeling het gaspedaal te lang in blijft trappen, begint de motor te huilen ten gevolge van het stijgende motortoerental.

Koop nu hoogwaardige koppelingssets en koppelingsonderdelen bij carpardoo.nl!

Hoe werkt een automatische transmissie?

De automatische transmissie wordt vaak ook wel de "automatische handgeschakelde transmissie" genoemd, waarbij een onderscheid wordt gemaakt tussen halfautomatische en volautomatische versnellingsbakken. Bij halfautomatische versnellingsbakken wordt het koppelingsproces uitgevoerd door een automatisch koppelingssysteem, er is dus geen koppelingspedaal meer nodig. De bestuurder kiest echter nog steeds de juiste versnelling met behulp van een versnellingspook. Volautomatische transmissies daarentegen onderbreken niet alleen de vermogensoverdracht naar de motor, maar selecteren ook zelf de juiste overbrengingsverhouding. Dit wordt meestal geregeld via een elektrohydraulisch of elektropneumatisch systeem met overeenkomstige cilinders. Er zijn aanzienlijke verschillen tussen de automatische transmissietypes, waarbij moderne voertuigen zelfs over traploze versnellingsbakken beschikken, een zogenaamde CVT(CVT – continu variabele transmissie). Deze bieden bijzonder veel comfort en een hoge brandstofefficiëntie, en kunnen een duwband of een schakelketting hebben.

Afbeelding: Vestman @flickr.com (CC BY 2.0)

Koop nu de geschikte olie, afdichtingen of lagers voor je automatische transmissie bij carpardoo!

Wat zijn de voordelen van de automatische transmissie?

Het rijden met een automatisch voertuig biedt bestuurders verschillende voordelen. Veel mensen vinden het gewoon prettig om tijdens lange reizen hun linkervoet "even te laten rusten" om nog comfortabeler te rijden. Bovendien kunnen bestuurders hun handen gewoon op het stuurwiel laten en zich volledig op het verkeer concentreren. Dit verhoogt niet alleen de verkeersveiligheid, maar neemt ook een vervelend obstakel weg waar vooral nieuwe chauffeurs last van hebben. Hoewel de mythe dat automatische versnellingsbakken meer brandstof verbruiken nog altijd hardnekkig rondgaat, zijn moderne voertuigen met een automatische transmissie aantoonbaar zuiniger dan auto's met een handmatige versnellingsbak. Ze schakelen nauwkeuriger en de moderne CVT-versies bieden zelfs de ideale overbrengingsverhouding over het gehele motorbelastingsbereik. Automatische transmissies maken ook bepaalde standaard verkeerssituaties eenvoudiger, zoals de hellingproef, terwijl ze tegelijkertijd de motor beschermen tegen te hoge motortoerentallen. Veel chauffeurs die ooit het plezier van een automatische versnellingsbak hebben beleefd, willen daarna nooit meer zonder.

Waar staat PRND voor?

• Park – de "P"-stand wordt gekozen zodra het voertuig geparkeerd staat. Gewoonlijk wordt de versnellingsbak nu geblokkeerd en de parkeerrem gedeeltelijk geactiveerd.
• Reverse – als het voertuig in de achteruitrijstand staat, kunnen inparkeermanoeuvres en andere achterwaartse rijbewegingen uitgevoerd worden.
• Neutral – in deze stand maken de versnellingsbak en de motor geen wrijvingscontact. Hierdoor kan de auto kan niet door de motor worden aangedreven maar wel (door)rollen.
• Drive – dit is de normale stand tijdens het rijden. De transmissie kiest de juiste versnelling voor elke stand.

Afbeelding: Raniel Diaz @flickr.com (CC BY 2.0)

Daarnaast kunnen nog meer standen gekozen worden via de versnellingshendel. Zo is er de "L"-stand, met de nummers 1 of 2. Dit staat voor “low” en beperkt de aandrijving tot de eerste, of de eerste en tweede, versnelling. “S” staat voor sport. In deze stand schakelt het automatische systeem sneller omlaag en later omhoog. Dit resulteert in een snellere acceleratie, wat het rijplezier verhoogt, maar ook het brandstofverbruik. "OD", of de overdrive-stand, is een stand die het motortoerental verlaagt ten opzichte van wat normaal gesproken de hoogste versnelling is. Het wordt gebruikt om snel te cruisen op autosnelwegen en vermindert het verbruik.

Welke problemen kunnen zich voordoen bij automatische transmissies?

Zoals de meeste auto-onderdelen, gaat de automatische versnellingsbak niet eeuwig mee – na verloop van tijd wordt de versnelling vatbaarder voor mankementen. Onregelmatigheden in het schakelgedrag van de versnellingsbak zijn in het begin nauwelijks waarneembaar en kunnen vanaf ongeveer 50.000 km optreden. Na verloop van tijd ontwikkelen deze kleine onregelmatigheden zich tot merkbare schokken. Op een gegeven moment kan het zijn dat de transmissie helemaal niet meer schakelt. Daarnaast kan het schakelen geluiden en trillingen veroorzaken. Een versnellingsbak is bijzonder complex, en dus zijn er veel verschillende mogelijke oorzaken – en alle oorzaken zijn anders. Over het algemeen kunnen alleen gespecialiseerde werkplaatsen het transmissieraadsel ophelderen en vervolgens verhelpen. Helaas kan dit bijzonder duur zijn. Als bestuurder kun je eigenlijk weinig meer doen dan ervoor zorgen dat alle onderhoudsintervallen in acht worden genomen. Met name het regelmatig verversen van de transmissieolie en het controleren van het oliepeil is belangrijk om slijtage van verschillende onderdelen te voorkomen. Over het algemeen is het aan te bevelen om dit eens per 50.000 km te controleren. De olie dient na 60.000 tot 80.000 km te worden ververst. Laat de olie ook verversen indien het gevuld is met een zogenaamde "lifetime filling" (levenslange vulling), omdat zelfs de beste olie na verloop van tijd haar viscositeit en smeringsfunctie verliest.

Koop nu de geschikte olie, afdichtingen of lagers voor je automatische transmissie bij carpardoo!

Het slepen van een auto met automatische transmissie

Er zijn aanzienlijk verschillen tussen het wegslepen van een wagen met automatische transmissie en het slapen van een auto met een handmatige versnellingsbak. Het is hierbij van belang om altijd eerst de gebruiksaanwijzing door te spitten op zoek naar relevante informatie. In de meeste gevallen is het noodzakelijk om de versnellingsbak in de "N"-stand te plaatsen. Hier treedt echter al snel het probleem op dat de verbinding tussen de aandrijfas en de versnellingsbak niet onderbroken is. Bovendien kan er geen olie meer stromen als de automatische versnellingsbak van een auto uitgeschakeld wordt. Hierdoor kan de versnellingsbak heet worden of zelfs oververhit raken. Daarom mogen de meeste auto's met een automatische versnelling alleen over relatief korte afstanden worden gesleept om schade – met name aan de transmissie – te voorkomen. Er zijn ook snelheidsbeperkingen; probeer indien mogelijk niet sneller dan 40 km/u te slepen. De veiligste optie? Dat blijft het altijd het wegslepen aan de professional over te laten.